Biography
Maharana Pratap History in hindi [2023]ЁЯФе
Maharana Pratap history in hindi:- рджोрд╕्рддो рд╣рдо рдЖрдкрдХो рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХे рдмाрд░े рд╕ाрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी рджेрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ै рдЖрдк рдЗрд╕ рдкोрд╕्рдЯ рдХो рдЕंрдд рддрдХ рдкреЭेрдЧे рддो рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕рдмрдХुрдЫ рдЬाрди рдЬाрдпेрдЧे рдоेрд╡ाреЬ рдоें рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд░े рд░ाрдЬा рд╣ुрдП рд▓ेрдХिрди рдЙрдирдХो рдЗрддрдиा рдирд╣ी рдЬाрдирддे рд▓ोрдЧ рдЖрдЬ рднी рд▓ोрдЧो рдХे рджिрд▓ो рдоें рдмрд╕рддे рд╣ै рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рджोрд╕्рддो рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдиे рдоेрд╡ाреЬ рднूрдоि рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиा рд╕рдмрдХुрдЫ рджाрд╡ рдкрд░ рд▓рдЧा рджिрдпा рдеा
рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕
рдЕрдХрдмрд░ рднाрд░рдд рдХा рдорд╣ाрдирддрдо рд╡िрдЬेрддा рд╡ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдиिрд░्рдоाрддा рдеा। рдРрд╕े рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдХा рд╡िрд░ोрдз рдПрдХ рдЕрдХेрд▓े рдЫोрдЯे рд╕े рд░ाрдЬ्рдп рдиे рдХिрдпा рдФрд░ рд╡рд╣ рдеा рдоेрд╡ाрдб़ рдоेрд╡ाрдб़ рдиे рдЕрдХрдмрд░ рдХी рд╕ाрдо, рджाрдо, рджंрдб рдФрд░ рднेрдж рд╕рднी рдиीрддिрдпों рдХो рдкैрд░ों рддрд▓े рд░ौंрдж рдХрд░ рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡ाрдзीрдирддा рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХी।
рдоेрд╡ाрдб़ рдХे рддीрди рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЙрджрдпрд╕िंрд╣, рдк्рд░рддाрдк рд╕िंрд╣ рдФрд░ рдЕрдорд░рд╕िंрд╣ рдЕрдХрдмрд░ рдХे рд╕рдордХाрд▓ीрди рдеे। рддीрдиों рдХो рдЕрдХрдмрд░ рдХी 'рд╢рдд्рд░ुрддा' рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़ा। рддीрдиों рдиे рдЕрдкрдиे рдЧौрд░рд╡ рдФрд░ рдЕрдкрдиे рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд╕्рд╡ाрдзीрдирддा рдХे рд▓िрдП рдЕрдХрдмрд░ рд╕े рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХिрдпा рдФрд░ рддीрдиों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╕े рднी рдЕрдХрдмрд░ рдЕрдкрдиी рдЕрдзीрдирддा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░ा рд╕рдХा। рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЕрдорд░рд╕िंрд╣ рдиे рдЕंрддिрдо рд╕рдордп рдоें рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рд╕े рд╕ंрдзि рдХी рдкрд░рди्рддु рд╡рд╣ рднी рдЕрдкрдиी рд╢рд░्рддों рдкрд░ ।
рд╡ीрд░ рд╢िрд░ोрдордгि рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХा рдЬрди्рдо 9 рдордИ, 1540 рдХो (рдкाрд▓ी) рдХुंрднрд▓рдЧрдв़ рдоें рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЙрджрдпрд╕िंрд╣ рдХी рд░ाрдиी рдЬрдпрд╡ंрддा рдмाрдИ (рдкाрд▓ी рдоें рдХे рд╕ोрдирдЧрд░ा рдЕрдЦेрд░ाрдЬ рдХी рдкुрдд्рд░ी) рдХी рдХोрдЦ рд╕े рд╣ुрдЖ। рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЙрджрдпрд╕िंрд╣ рдиे рдЕрдкрдиी рджूрд╕рд░ी рдкрдд्рдиी рдЬैрд╕рд▓рдоेрд░ рдХे рднाрдЯी рд░ाрдЬрд╡ंрд╢ рдХी рдкुрдд्рд░ी рдзीрд░рдмाрдИ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рдкुрдд्рд░ рдЬрдЧрдоाрд▓ рдХो рдЕрдкрдиा рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдиिрдпुрдХ्рдд рдХिрдпा рдЬрдмрдХि рдк्рд░рддाрдк рд╕рдмрд╕े рдмрдб़े рд╡ рдпोрдЧ्рдп рдкुрдд्рд░ рдеे। рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЙрджрдпрд╕िंрд╣ рдХा рджेрд╣ाрд╡рд╕ाрди 28 рдлрд░рд╡рд░ी, 1572 рдХो рд╣ुрдЖ। рдЙрджрдпрд╕िंрд╣ рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж рдЬрдЧрдоाрд▓ рдХो рд░ाрдЬрдЧрдж्рджी рдкрд░ рднी рдмैрдаा рджिрдпा рдЧрдпा । рд▓ेрдХिрди рдЬाрд▓ौрд░ рдХे рдЕрдЦрдпрд░ाрдЬ рд╡ рдЧ्рд╡ाрд▓िрдпрд░ рдХे рд░ाрдорд╕िंрд╣ рдиे рдЗрд╕рдХा рд╡िрд░ोрдз рдХिрдпा рддрдеा рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕рд░рджाрд░ों рдХी рд╕рд╣рдорддि рд╕े рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЙрджрдпрд╕िंрд╣ рдХी рдЙрдд्рддрд░ рдХ्рд░िрдпा рд╕े рд▓ौрдЯрдХрд░ рдЧोрдЧुंрджा рдоें рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХो рд░ाрдЬ्рдп рд╕िंрд╣ाрд╕рди рдкрд░ рдмिрдаाрдпा рдЧрдпा। рдпрд╣ рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े 'рд░ाрдЬрдорд╣рд▓ों рдХी рдХ्рд░ांрддि' рдеी рдХ्рдпोंрдХि рдкूрд░्рд╡ рдорд╣ाрд░ाрдгा рдХे рдиिрд░्рдгрдп рдХो рдмрджрд▓рдХрд░ рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаे рдорд╣ाрд░ाрдгा рдХो рд╣рдЯा рджिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдЬрдЧрдоाрд▓ рд░ुрд╖्рдЯ рд╣ोрдХрд░ рдмाрджрд╢ाрд╣ рдЕрдХрдмрд░ рдХे рдкाрд╕ рдЪрд▓ा рдЧрдпा। рдЬрдм рдк्рд░рддाрдк рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдмैрдаे рддрдм рдЙрдирдХी рдЖрдпु 32 рд╡рд░्рд╖ рдХी рд╣ो рдЪुрдХी рдеी। рд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк 'рдХीрдХा' рдХे рдиाрдо рд╕े рд▓ोрдХрдк्рд░िрдп рдеे। рдк्рд░рддाрдк рдХा рд╡िрдзिрд╡рдд् рд░ाрдЬ्рдпाрднिрд╖ेрдХ рд╕рдоाрд░ोрд╣ рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рдоें рдордиाрдпा рдЧрдпा। рдЬोрдзрдкुрд░ рдХे рд░ाрдаौрдб़ рд░ाрдЬा рд░ाрд╡ рдЪрди्рдж्рд░рд╕ेрди рднी рдЗрд╕ рд╕рдоाрд░ोрд╣ рдоें рдЖрдпे рдеे।
рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдкрд╣рд▓ рдкрд░ 1572-1573 рдоें рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рд╕े рд╕рдордЭौрддे рдХे рдЪाрд░ рдк्рд░рдпрдд्рди рд╣ुрдП। рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдХा рдкрд╣рд▓ा рдк्рд░рддिрдиिрдзि рдЬрд▓ाрд▓рдЦाрди рдХोрд░рдЪी рдеा рдЬिрд╕े рдирд╡рдо्рдмрд░, 1572 рдоें рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХे рдкाрд╕ рднेрдЬा рдЧрдпा। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЬूрди, 1573 рдоें рдЖрдоेрд░ рдХे рдХुँрд╡рд░ рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХो рднेрдЬा рдЧрдпा। рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рд╕िрддрдо्рдмрд░, 1573 рдоें рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХे рдкिрддा рдЖрдоेрд░ рдХे рд░ाрдЬा рднрдЧрд╡рди्рддрджाрд╕ рдХो рддрдеा рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЕंрддिрдо рдк्рд░рдпрдд्рди рдХे рд░ूрдк рдоें рд░ाрдЬा рдЯोрдбрд░рдорд▓' рдХो рджिрд╕рдо्рдмрд░ 1573 рдоें рдк्рд░рддाрдк рд╕े рд╕ंрдзि рд╣ेрддु рднेрдЬा рдЧрдпा। рд▓ेрдХिрди рдпे рд╕рднी рджूрдд рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХो рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдЕрдзीрдирддा рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиे рд╣ेрддु рди рдордиा рд╕рдХे
рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХा рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХा рдпुрдж्рдз
рд╕рднी рд╕ंрдзि рдХे рдк्рд░рдпाрд╕ рдЕрд╕рдлрд▓ рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рдЕрди्рддрдд: рдоुрдЧрд▓ рдмाрджрд╢ाрд╣ рдЕрдХрдмрд░ рдиे рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें рд╢ाрд╣ी рд╕ेрдиा рдХो рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХрд░рдиे рд╣ेрддु 3 рдЕрдк्рд░ैрд▓, 1576 рдХो рдЕрдЬрдоेрд░ рд╕े рд░рд╡ाрдиा рдХिрдпा। рдоाрдирд╕िंрд╣ рдиे рдоांрдбрд▓рдЧрдв़ рдоें рдбेрд░ा рдбाрд▓ा। рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХे рдЬीрд╡рди рдХी рдпрд╣ рдкрд╣рд▓ी рд▓рдб़ाрдИ рдеी рдЬिрд╕рдоें рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рд╕ेрдиाрдкрддि рдмрдиे рдеे।
рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХे рдоांрдбрд▓рдЧрдв़ рдкрд╣ुंрдЪрдиे рдХा рд╕рдоाрдЪाрд░ рд╕ुрдирдХрд░ рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рд╕ेрдиा рд╕рд╣िрддं рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рд╕े рдЧोрдЧुंрджा рдЖ рдЧрдпे। рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХी рд╕ेрдиा рдоांрдбрд▓рдЧрдв़ рд╕े рдЧोрдЧुंрджा рдХी рдУрд░ рдмрдв़ी। рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рд╕ेрдиा рдХे рд╕ाрде рдЧोрдЧूंрджा рд╕े рд░рд╡ाрдиा рд╣ुрдП рдФрд░ рдЦрдордиोрд░ рд╕े 10 рдоीрд▓ рджрдХ्рд╖िрдг-рдкрд╢्рдЪिрдо рдоें рд▓ोрд╕िंрдЧ рдЧाँрд╡ рдкрд╣ुँрдЪे। рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рд░ाрдЬрд╕рдоंрдж рдЬिрд▓े рдоें рдиाрдердж्рд╡ाрд░ा рд╕े 11 рдоीрд▓ рджрдХ्рд╖िрдг рдкрд╢्рдЪिрдо рдоें рдЧोрдЧुрди्рджा рдФрд░ рдЦрдордиोрд░ рдХे рдмीрдЪ рдПрдХ рд╕ंрдХрд░ा рд╕्рдеाрди рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдХी рдоिрдЯ्рдЯी рдХे рд╣рд▓्рджी рдХे рд╕рдоाрди рдкीрд▓ी рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдЗрд╕рдХा рдиाрдо рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдкрдб़ा।
рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рд╡ рдЕрдХрдмрд░ рдХी рд╕ेрдиाрдУं рдХे рдордз्рдп рдЦрдордиोрд░ рдЧाँрд╡ рдХे рдкाрд╕ рдХी рд╕рдорддрд▓ рднूрдоि рд╣рд▓्рджी рдШाрдЯी рдХे рдоैрджाрди (рд░рдХ्рдд рддрд▓ाрдИ) рдоें 21 рдЬूрди, 1576 (рд╡ि.рд╕. 1633) рдХो рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХा рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ। (рдиोрдЯ: рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдЗрддिрд╣ाрд╕рдЬ्рдЮ рд╢्рд░ी рдЧोрдкीрдиाрде рд╢рд░्рдоा рдХी рдкुрд╕्рддрдХ 'рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рддрдеा рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдк्рд░рдХाрд╢рди 'Rajasthan Through the Ages' рдХे Volume-2 рдоें рдЗрд╕ рдпुрдж्рдз рдХी рддिрдеि 21 рдЬूрди, 1576 рджी рдЧрдИ рд╣ै।) рдЗрд╕ рдпुрдж्рдз рдоें рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХे рд╕ाрде рдоें рдЧ्рд╡ाрд▓िрдпрд░ рдХे рд░ाрдорд╕िंрд╣ рд╡ рдЙрд╕рдХे рдкुрдд्рд░, рд╢ाрд▓िрд╡ाрд╣рди рдЖрджि рднाрдоाрд╢ाрд╣ рд╡ рдЙрд╕рдХा рднाрдИ рддाрд░ाрдЪрди्рдж рдЭाрд▓ा рдоाрдирд╕िंрд╣ рдЭाрд▓ा рдмीрджा, рд╕ोрдирдЧрд░ा рдоाрдирд╕िंрд╣ рдЖрджि рдк्рд░рдоुрдЦ рд╡्рдпрдХ्рддि рдеे। рдк्рд░рддाрдк рдХी рд╕ेрдиा рдХे рд╕рдмрд╕े рдЖрдЧे рдХे рднाрдЧ рдХा рдиेрддृрдд्рд╡ рд╣рдХीрдо рдЦाрди рд╕ूрд░ рдкрдаाрди рдХे рд╣ाрде рдоें рдеा। рдоाрдирд╕िंрд╣ рдХी рд╕ेрдиा рдХी рдоुрдЦ्рдп рдЕрдЧ्рд░िрдо рдкंрдХ्рддि рдХा рд╕ंрдЪाрд▓рди рдЖрд╕рдл рдЦाрди рдФрд░ рдЬрдЧрди्рдиाрде рдХрдЫрд╡ाрд╣ा рдХрд░ рд░рд╣े рдеे। рдЗрд╕ рдпुрдж्рдз рдоें рд╢ाрд╣ी рд╕ेрдиा рдХे рд╕ाрде рдк्рд░рдоुрдЦ рдЗрддिрд╣ाрд╕рдХाрд░ рдЕрд▓рдмрджाрдпूँрдиी рднी рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рдеा।
рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХे рдпुрдж्рдз рдоें рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдШाрдпрд▓ рд╣ो рдЧрдпे рдеे। рдк्рд░рддाрдк рдпुрдж्рдз рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдЫोреЬрдиे рдХो рддैрдпाрд░ рдирд╣ीं рдеे рд▓ेрдХिрди рдЭाрд▓ा рдмीрджा рдиे рдк्рд░рддाрдк рдХा рд╕्рдеाрди рд▓िрдпा рдФрд░ рдк्рд░рддाрдк рдХे рд╕्рд╡ाрдоीрднрдХ्рдд рд╕ाрдорди्рдд рд╡ рд╕ैрдиिрдХ рдк्рд░рддाрдк рдХो рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╕्рдеाрди рддрдХ рд▓े рдЧрдП।
рдЬрдм рдк्рд░рддाрдк рдоैрджाрди рд╕े рдЬा рд░рд╣े рдеे рддो рджो рдоुрдЧрд▓ рд╕ैрдиिрдХों рдиे рдЙрдирдХा рдкीрдЫा рдХिрдпा। рдк्рд░рддाрдк рдХा рднाрдИ рд╢рдХ्рддिрд╕िंрд╣ рдЬो рдЙрд╕ рд╕рдордп рдоुрдЧрд▓ рд╕ेрдиा рдоें рдеा, рдиे рдЙрди рджोрдиों рд╕ैрдиिрдХों рдХा рдкीрдЫा рдХिрдпा рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдоाрд░ рдбाрд▓ा। рджोрдиों рднाрдИ рдмрд▓ीрдЪा рдЧाँрд╡ рдХे рдкाрд╕ рдПрдХ рдиाрд▓े рдХे рдХिрдиाрд░े рдоिрд▓े। рд╡рд╣ीं рдЪेрддрдХ рдиे рдЖрдЦिрд░ी рд╕ाँрд╕ рд▓ी। рд╡рд╣ीं рдЪेрддрдХ рдХा рдЪрдмूрддрд░ा рдмрдиा рд╣ुрдЖ рд╣ै।
рд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХे рдЕрдЪाрдирдХ рдпुрдж्рдз рднूрдоि рд╕े рд╣рдЯ рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рд╕ेрдиा рдХी рд╣िрдо्рдордд рдЯूрдЯ рдЧрдИ рдеी। рдЭाрд▓ा рдмीрджा рдиे рдк्рд░рддाрдк рдХा рд╕्рдеाрди рд▓े рд▓िрдпा। рдоुрдЧрд▓ рд╕ैрдиिрдХों рдиे рдЭाрд▓ा рдмीрджा рдХो рд╣ी рдк्рд░рддाрдк рд╕рдордЭा рд╡ рдЙрди्рд╣ें рдоाрд░ рдЧिрд░ाрдпा। рдЕंрддрддः рдоेрд╡ाрдб़ी рд╕ेрдиा рдХो рдоैрджाрди рдЫोрдб़рдиा рдкрдб़ा। рдпुрдж्рдз рджोрдкрд╣рд░ рдХो рдоुрдЧрд▓ों рдХी рдЬीрдд рдХे рд╕ाрде рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпा। рдХुँрд╡рд░ рдоाрдирд╕िंрд╣ рдЕрдЧрд▓े рд╣ी рджिрди рдЧोрдЧुंрджा рдЪрд▓ा рдЧрдпा। рдоुрдЧрд▓ों рдХा рд▓рдХ्рд╖्рдп рдк्рд░рддाрдк рдеा рд╡рд╣ рди рдкрдХрдб़ा рдЬा рд╕рдХा рди рдоाрд░ा рдЬा рд╕рдХा। рдк्рд░рддाрдк рдпुрдж्рдз рдХे рдмाрдж рдХोрд▓्рдпाрд░ी рдЧाँрд╡ рдкрд╣ुंрдЪे। рдЕрдкрдиा рдИрд▓ाрдЬ рдХрд░рд╡ाрдХрд░ рдк्рд░рддाрдк рдХोрд▓्рдпाрд░ी рд╕े рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рдЧрдпे।
рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рдмाрдж рдк्рд░рддाрдк рдиे рд╡рд╣ीं рд╕े рдЕрдкрдиे рд╕ैрди्рдп рд╕ंрдЧрдарди рдХो рдлिрд░ рд╕े рд╕ुрджृрдв़ рдХрд░рдиा рдЖрд░рдо्рдн рдХिрдпा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рд╕ैрдиिрдХ рдиीрддि рдХे рддрд╣рдд् рдЧुрд░िрд▓्рд▓ा (рдЫाрдкाрдоाрд░ ) рдпुрдж्рдз рдкрдж्рдзрддि рдЕрдкрдиाрдИ। рдоुрдЧрд▓ рдЬो рдЬрдЧрд╣ рд▓ेрддे рдк्рд░рддाрдк рдоुрдЦ्рдп рдоुрдЧрд▓ рд╕ेрдиा рдХे рд╣рдЯрддे рд╣ी рдЙрд╕ рдЬрдЧрд╣ рдкрд░ рдлिрд░ рд╕े рдХрдм्рдЬा рдХрд░ рд▓ेрддे। рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиा рд╕ाрд░ा рдк्рд░рджेрд╢ рдлिрд░ рд╕े рдоुрдЧрд▓ рд╕ेрдиा рд╕े рдЫीрди рд▓िрдпा рдФрд░ рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдорд╣рдд्рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ा рдкूрд░ी рдирд╣ीं рд╣ोрдиे рджी। рдк्рд░рддाрдк рдиे рдлिрд░ рд╕े рдЧोрдЧुंрджा рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдЖрдзिрдкрдд्рдп рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा।
рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1576 рдоें рдЕрдХрдмрд░ рдиे рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдЕрдЬрдоेрд░ рд╕े рдоेрд╡ाрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़ाрдИ рдЖрд░рдо्рдн рдХी। рдЙрд╕рдиे рдирд╡рдо्рдмрд░, 1576 рдоें рдЙрджрдпрдкुрд░ рдЬीрддा рд╡ рдЙрд╕рдХा рдиाрдо рдоुрд╣рдо्рдорджाрдмाрдж рд░рдЦा।
рдмाрджрд╢ाрд╣ рдЕрдХрдмрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╢ाрд╣рдмाрдЬ рдЦाँ рдХो рдоेрд╡ाрдб़ рдкрд░ рднेрдЬрдиा
рдмाрджрд╢ाрд╣ рдиे рдк्рд░рддाрдк рдХो рдкрдХрдб़рдиे рдХे рд▓िрдП рд╢ाрд╣рдмाрдЬ рдЦाँ рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें рд╢ाрд╣ी рд╕ेрдиा рдХो рднेрдЬा
рдк्рд░рдердо рдмाрд░ 15 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1577 рдХो рд╢ाрд╣ी рд╕ेрдиा рдХो рджुрд░्рдЧ • рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рдЖрдХ्рд░рдордг рд╣ेрддु рд░рд╡ाрдиा рдХिрдпा рдЬो рдЪिрдд्рддौрдб़ рдХे рдмाрдж рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рд╣ो рдЧрдпा рдеा। рд╢ाрд╣ी рд╕ेрдиा рдиे рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рджुрд░्рдЧ рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХो рдирд╣ीं рдкрдХрдб़ рд╕рдХी।
рдж्рд╡िрддीрдп рдмाрд░ 15 рджिрд╕рдо्рдмрд░, 1578 рдХो рдПрд╡ं рддृрддीрдп рдмाрд░ 15 рдирд╡рдо्рдмрд░, 1579 рдХो рд╢ाрд╣рдмाрдЬ рдЦाрди рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рднेрдЬा рдЧрдпा рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рдЕрд╕рдлрд▓ рд╣ी рд░рд╣ा।
рднाрдоाрд╢ाрд╣ рдХी рднेंрдЯ
рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХुрдо्рднрд▓рдЧрдв़ рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рд░ाрдгрдкुрд░ (рд░рдгрдХрдкुрд░) рдкрд╣ुँрдЪे рдФрд░ рд╡рд╣ाँ рд╕े рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рд╕ीрдоा рдкाрд░ рдХрд░ рдИрдбрд░ рдоें рдиिрдХрд▓ рдЧрдпे। рд╡рд╣ीं рдЪूрд▓िрдпा рдЧ्рд░ाрдо рдоें рднाрдоाрд╢ाрд╣ рдиे рдЙрди्рд╣ें рдХाрдлी рдзрди рднेंрдЯ рдХрд░ рдЙрдирдХी рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рд╣ाрдпрддा рдХी। рднाрдоाрд╢ाрд╣ рдХा рдЬрди्рдо 1547 рдИ. рдоें рдУрд╕рд╡ाрд▓ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдоें рднाрд░рдорд▓ рдХे рдпрд╣ाँ рд╣ुрдЖ рдеा। рдЗрди्рд╣ें рдоेрд╡ाрдб़ рдХे рдЙрдж्рдзाрд░рдХ рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рдорд░рдг рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдиे рдорд╣ाрд╕рд╣ाрдиी рд░ाрдоा рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рднाрдоाрд╢ाрд╣ рдХो рдЕрдкрдиा рдк्рд░рдзाрди рдмрдиाрдпा рдеा।
рджिрд╡ेрд░ рдХा рдпुрдж्рдз
рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдиे рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рднूрдоि рдХो рдоुрдХ्рдд рдХрд░ाрдиे рдХा рдЕрднिрдпाрди рджिрд╡ेрд░ (рд░ाрдЬрд╕рдоंрдж) рд╕े рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдХिрдпा। рджिрд╡ेрд░ рдХे рд╢ाрд╣ी рдеाрдиे рдХा рдоुрдЦ्рддाрд░ рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдЕрдХрдмрд░ рдХा рдХाрдХा 'рд╕ुрд▓्рддाрдирдЦाрди рдеा। рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддा рдиे рдЙрд╕ рдкрд░ рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1582 рдоें рдЖрдХ्рд░рдордг рдХिрдпा। рдорд╣ाрд░ाрдгा •рдк्рд░рддाрдк рдХो рдпрд╢ рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдИ। рджिрд╡рд░ рдХी рдЬीрдд рдХी рдЦ्рдпाрддि рдЪाрд░ों рдУрд░ рдлैрд▓ рдЧрдИ। рджिрд╡ेрд░ рдХी рдЬीрдд рдХे рдмाрдж рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдиे рдЪाрд╡ंрдб рдоें рдЕрдкрдиा рдиिрд╡ाрд╕ рд╕्рдеाрди рдмрдиाрдпा। рдЕрдХрдмрд░ рдиे рдЖрдоेрд░ рдХे рд░ाрдЬा рднाрд░рдорд▓ рдХे рдЫोрдЯे рдкुрдд्рд░ рдЬрдЧрди्рдиाрде рдХрдЫрд╡ाрд╣ा рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें 5 рджिрд╕рдо्рдмрд░, 1584 рдХो рдПрдХ рд╡िрд╢ाрд▓ рд╕ेрдиा рдмा рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рд░рд╡ाрдиा рдХी। рд╡рд╣ рднी рдк्рд░рддाрдк рдХो рдирд╣ीं рдкрдХрдб़ рд╕рдХा। рдпрд╣ рдЕрдХрдмрд░ рдХा рдк्рд░рддाрдк рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рдЕंрддिрдо рдЕрднिрдпाрди рдеा।
рдЪाрд╡ंрдб рдХो рдирдИ рд░ाрдЬрдзाрдиी рдмрдиाрдпा
рдк्рд░рддाрдк рдиे 1585 рдоें рдЪाрд╡ंрдб рдоें рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рдирдпी рд░ाрдЬрдзाрдиी рд╕्рдеाрдкिрдд рдХी। рдк्рд░рддाрдк рдХे рдЕंрддिрдо рдмाрд░рд╣ рд╡рд░्рд╖ рдФрд░ рдЙрдирдХे рдЙрдд्рддрд░ाрдзिрдХाрд░ी рдорд╣ाрд░ाрдгा рдЕрдорд░рд╕िंрд╣ рдХे рд░ाрдЬрдХाрдЬ рдХे рдк्рд░ाрд░рдо्рднिрдХ 16 рд╡рд░्рд╖ рдЪाрд╡ंрдб рдоें рдмीрддे। рдЪाрд╡ंрдб 28 рд╕ाрд▓ рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рд░рд╣ा। рдЪाрд╡ंрдб рдЧाँрд╡ рд╕े рд▓рдЧрднрдЧ рдЖрдзा рдоीрд▓ рджूрд░ рдПрдХ рдкрд╣ाрдб़ी рдкрд░ рдк्рд░рддाрдк рдиे рдЕрдкрдиे рдорд╣рд▓ рдмрдирд╡ाрдпे। 19 рдЬрдирд╡рд░ी 1597 рдХो рдк्рд░рддाрдк рдХा рдЪाрд╡ंрдб рдоें рджेрд╣ाрди्рдд рд╣ुрдЖ। рдЪाрд╡ंрдб рд╕े рдХुрдЫ рджूрд░ рдмांрдбोрд▓ी рдЧाँрд╡ рдХे рдиिрдХрдЯ рдорд╣ाрд░ाрдгा рдХा рдЕрдЧ्рдиि рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рд╣ुрдЖ рдЬрд╣ाँ рдЙрдирдХो рдЫрддрд░ी рдмрдиी рд╣ुрдИ рд╣ै।
рдорд╣рдд्рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп
рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХे рдпुрдж्рдз рдоें рд╣рдХीрдо рдЦाँ рд╕ूрд░ рдПрд╡ं рдЪिрдд्рд░рдХрд▓ा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдирд╕ीрд░ुрдж्рджीрди (рдирд╕ीрд░рджी) рдХो рдорд╣рдд्рдд्рд╡ рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиा рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХी рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖рддा рдХो рд╕िрдж्рдз рдХрд░рддे рд╣ैं।
рдХрд░्рдирд▓ рдЯॉрдб рдиे рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХो 'рдоेрд╡ाрдб़ рдХी рдерд░्рдоोрдкрд▓ी рдФрд░ рджिрд╡ेрд░ рдХो 'рдоेрд╡ाрдб़ рдХा рдоेрд░ाрдерди' рдХрд╣ा рдеा। рдЕрдмुрд▓ рдлрдЬрд▓ рдиे рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХे рдпुрдж्рдз рдХो 'рдЦрдордиौрд░ рдХा рдпुрдж्рдз' рддрдеा рдмрджाрдпूँрдиी рдиे 'рдЧोрдЧूрди्рджा рдХा рдпुрдж्рдз' рдХрд╣ा рд╣ै।
FAQ: (рдЕрдХ्рд╕рд░ рдкूрдЫे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рд╡ाрд▓)
Q:1. рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдЬрдпрди्рддी рдХрдм рд╣ै?
Ans: 9 рдордИ рдХो рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХी рдЬрдпंрддी рдордиाрдИ рдЬाрддी рд╣ै
Q:2. рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХा рдпुрдж्рдз рдХрдм рд╣ुрдЖ рдеा?
Ans:21рдЬूрди, 1576 (рд╡ि.рд╕. 1633) рдХो рд╣рд▓्рджीрдШाрдЯी рдХा рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ।
Q:3. рджिрд╡ेрд░ рдХा рдпुрдж्рдз рдХрдм рд╣ुрдЖ рдеा?Ans:рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1582 рдХो рджिрд╡ेрд░ рдХा рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдеा।
Q:4. Original maharana pratap Photo рдХैрд╕ा рд╣ै?
рдЕंрддिрдо рд╢рдм्рдж
рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХे рдорди рдоें рдЗрд╕ рдкोрд╕्рдЯ рд╕े рдЬुреЬी рдХोрдИ рд╕рд╡ाрд▓ рд╡ рд╕ुрдЭाрд╡ рд╣ै рддो рд╣рдоे рдХрдоेंрдЯ рдЬрд░ूрд░ рдХрд░ें. Maharana Pratap history in hindi рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХे рдмाрд░े рдоें рд╣ेрд▓्рдк рдоिрд▓ा рд╣ो рддो рд╕ोрд╢рд▓ рдоीрдбिрдпा рд╕ाрдЗрдЯрд╕ Twitter, Facebook, WhatsApp, Instagram рдкрд░ Share рдЬрд░ुрд░ рдХрд░ें рдЖрдкрдХा рдзрди्рдпрд╡ाрдж।
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें
0 рдЯिрдк्рдкрдгिрдпाँ